Lute e dëshprueshme

Nga Ernest Koliqi

Ju qi keqas t'vorrosun keq fleni ndër muràna

mbi shpate t'pjerrta n'pyje, n'breg deti ase n'breg lumi,

deshmor', q'emën t'lavdishem keni thadrue n'gojdhàna,

nën dhé me gjak t'uej t'rimun idhnìm' nuk u a shuen gjumi.

Ju qi n'vorre t'vetmueme keq fleni e nuk pushoni

e as deka varrt e shtatit nuk thau as nuk u a mbylli,

qi eshtnat vrik ju dridhen kur del nji zà nga pylli,

a kur nji zhapllim' hapash përbri muran's ndëgjoni.

Ju qi n'msime fisnike t'lahutës jeni rritun,

ju qi burrnìn e patët si mësuese,

ju qi lirìn kreshnike zgjedh' e kishi per nuse,

ju qi n'mprojen e nderit botën keni çuditun,

sot n'murana t'harrueme kërkoni kot pushimin:

ju qi epopé t'panjoftun shkruet me gjakun e kuq,

plot vrumullisje n'eshtna rrini tue bluem idhnimin,

fatosa orzez, per flijen e jetës q'u shkoi huq.

U rrzuet tue rrokun armën dhe u rrzue me ju edhe fisi;

ato q'atdheut i kjenë ndër mote gardh çeliku,

parzmat vigàne t'ueja, jo, nuk i mposhti anmiku,

por nàma e fatit, nàma qi befas mbi né krisi.

N' heshtim t'natës shqiptare s'ndëgjohet kund zà njerit,

pran' votres s'fikun nanat n' vaj nuk e njomin bukën,

por me sy t'papërplotun plot shkndija mnije, sukën,

tue prit' furìn ahmarrse qi t'thej' t'primunt e mnerit.

Jo vàj por gjamë e ahté prej pyjesh sjell jehona,

zhumhura e rrebtë e lumit kushtrim zà - mbytun ngjanë,

shpirtnat errson e ballet vrugon, ndiell mort zezona,

q'atdheut palcet gjallnuese ma t'mshefta po i a thanë.

O Perendi, na tokën pranuem qi Ti na fale,

n' tè tash tridhet' qindvjeta na u end e ndershme jeta.

Jetuem m' kto troje t'vobta, n'kto brigje t'thata e t'shkreta,

ngujue larg botës tjetër tue ruejtun dhèn mbi male.

Me mzi strehueme trupin nga shiu e breshni e marrdha,

n' kasolle e stane t'brishta qi shpërthejshin duhìnat,

pa dijt' qejfet e holla, pa dijt' ç' janë miradinat,

pa njoft' doket e lmueta të kombeve fatbardha.

E, pra, t' ushqyem n'kto gryka me bukë kollomoqe,

qi e zbutshim n' uj të kronit, s'lypshim kurrgjà mà shum,

sepse bylmet na kishim nji lirì t' thjesht t'pashoqe,

qi me hiret e veta na e bànte gjakun t'lum.

Nanat me qumsht' të paster andjen n'shpirt t'on' dikojshin,

me fluturue si shqipe në qiell t' nderit shqiptar,

n' flak't dokeve m'u kndellun e n'zjarm t'buzmit bujar,

qi kobin e zvetnimit nga votra na e largojshin.

O Perendi, ndër shekuj ùja buzën na e zverdhi,

shpesh u errem pa hangër bukën m'e ruejt' per fmin

e mitun q' ish n'e rritun, por n'qe se 'i mik në shpin

na msyni, ia vùm para at buk mikut kur erdhi.

Pse kshtu na e randon jetën me dhunë e me krajata?

Lirìn e dy gisht nderi n'shtek t'ballit, s'kishim tjetër:

kto dy të mira zdritshin vobeksìn t' on' të vjetër.

Po pse, o i Lumi i Qiellvet, na i rrmbeve kto dhurata?

Deshmorve u dridhen eshtnat n'vetmina plot murana

e qetì n'vorr nuk njofin as tash qi ata kan' vdekë:

e, pra, gjat' jetës luta T’ naltuen, Zot, n' qiell't e gjàna

e n'shekull udhën t' Ande përhera shkuen tue ndjekë.

Pse nuk i a kput' Ti kombit vargun e ditve t'zeza?

pse nanave kërcùna, mbështjellun n' futa zije,

s' i a zbardh' ftyrat e zëmrat me nji reze lirije?

Pse nuk i fal' deshmorve nji gjum të qet' n' vorreza? 

Rome, 1967